AM Web maakt melding dat de lobby van het Verbond van Verzekeraars om met terugwerkende kracht de risico van WGA-flex van de Wet BeZaVa lijkt te slagen. Hier is al lange tijd discussie over. De private verzekeraars zouden vanaf 2016 risico gaan lopen voor WGA instroom van flexwerkers die al vanaf 2010 ziek waren geworden. Hier gaat een verandering in komen. De terugwerkende kracht van het risico van de WGA-flex groep wordt namelijk geschrapt. Het WGA-flexrisico gaat voor de verzekeraar pas gelden vanaf 2016.
Om deze verandering goed te begrijpen wordt eerst een uitleg van de nieuwe financieringswijze gegeven. Hierover is in eerdere nieuwsbrieven en whitepapers regelmatig geschreven.
Publiek met premiedifferentiatie of privaat eigen risicodragerschap
Om werkgevers te stimuleren meer aan preventie en re-integratie te doen, komt er ook voor de Ziektewet flex en WGA-flex een systeem van premiedifferentiatie. Middelgrote en grote werkgevers gaan een gedifferentieerde premie betalen voor werknemers met een flexibel dienstverband, de zogenoemde flexwerkers. Flexwerkers zijn werknemers die:
- een fictieve dienstbetrekking hebben, zoals thuiswerkers, stagiaires of provisiewerkers;
- een tijdelijk dienstverband hebben en ziek uit dienst gaan;
- een tijdelijk dienstverband hebben en binnen 4 weken na het einde van hun dienstverband ziek worden (nawerking Ziektewet).
Een gedifferentieerde premie betekent, dat hoe meer flexwerknemers in de ZW of de WGA zijn gekomen, hoe hoger de lasten voor de werkgever zijn. Werkgevers kunnen kiezen tussen een gedifferentieerde premie in het publieke bestel of voor het eigenrisicodragerschap. Dit wordt het ‘hybride stelsel’ genoemd oftewel met keuze tussen publiek of privaat verzekeren.
Invoering van een ZW flex en WGA-flex gedifferentieerde premie in 2014
De werkgeversprikkels voor ZW en WGA voor flexwerkers (WGA-flex) worden in twee stappen geïntroduceerd. Per 2014 wordt voor ZW-flex en WGA-flex individuele premiedifferentiatie geïntroduceerd voor grote werkgevers.
| Vormgeving van het financieringsstelsel per 2014 en 2015 | |||
| ZW-flex | WGA-flex | WGA-vast | |
| Groot (> 100 maal gemiddelde loonsom) | HybrideIndividuele premiedifferentiatie | PubliekIndividuele premiedifferentiatie | HybrideIndividuele premiedifferentiatie |
| Middelgroot (> 10 maal en ≤ 100 maal gemiddelde loonsom) | HybridePremie deels individueel, deels sectoraal bepaald | PubliekPremie deels individueel, deels sectoraal bepaald | HybridePremie deels individueel, deels sectoraal bepaald |
| Klein (≤ 10 maal de gemiddelde loonsom) | HybrideSectoraal bepaalde premie | PubliekSectoraal bepaalde premie | HybrideSectoraal bepaalde premie |
Vanaf 2014 geldt dus de introductie van de premiedifferentiatie in de Ziektewet (ZW-flex). Daarnaast is nieuw dat voor het premiejaar 2014 en premiejaar 2015 verplichte publieke gedifferentieerde WGA-flexpremies gelden voor alle middelgrote en grote bedrijven . Dus ook voor de werkgevers die eigen risicodrager WGA zijn!
Bij de premiedifferentiatie geldt het T-2 principe dat we ook kennen bij de gedifferentieerde WGA-premie. Het jaar T is het jaar waarvoor de premie wordt vastgesteld. Om voor de werkgever het individuele risico vast te stellen, gaat het UWV uit van de instromers in het ZW vangnet of van de WGA van het jaar T-2 (oftewel twee kalenderjaren eerder).
Dit betekent dat voor de premiedifferentiatie in de ZW in 2014 wordt gekeken naar de zieken in 2012. De premiedifferentiatie in 2014 en 2015, die voor elke grote werkgever van toepassing is bij de WGA-instroom van flexwerkers, kijkt zelfs nog langer terug. Dit gaat voor 2014 dan om WGA- uitkeringen uit 2012. Let op dat deze mensen al ziek zijn geworden in 2010.
Voor het premiejaar 2014 en premiejaar 2015 gelden verplichte publieke gedifferentieerde WGA-flexpremies voor alle middelgrote en grote bedrijven. Dus ook voor de werkgevers die eigen risicodrager zijn.
Wijze van premiedifferentiatie is afhankelijk van bedrijfsgrootte
Verder is vanaf 2014 de methode van premiedifferentiatie in het publieke stelsel afhankelijk van de grootte van de werkgever. Want alle kleine werkgevers (<10 maal de gemiddelde loonsom) krijgen niet meer te maken met een premiedifferentiatie op individueel niveau. Ze betalen alleen een sectorale premie (dus een premie voor de gehele branche gelijk). Dit geldt ook voor WGA vast dus voor kleine werkgevers is dit een grote wijziging. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de invloed van de eigen ZW-instroom. Kleine werkgevers betalen een sectorale premie en worden dus niet direct op hun eigen instroom afgerekend.
De grens tussen klein, middelgroot of groot is als volgt:
- sectorale premiedifferentiatie voor kleine werkgevers (minder of gelijk aan dan tien maal de gemiddelde loonsom voor een werknemer) – voor 2013: loonsom ≤ € 300.000);
- een combinatie van sectorale en individuele premiedifferentiatie voor middelgrote werkgevers (meer dan tien en minder of gelijk aan honderd maal de gemiddelde loonsom) – voor loonsom > € 303.000 en ≤ € 3.030.000);
- individuele premiedifferentiatie voor grote werkgevers (meer dan honderd maal de gemiddelde loonsom voor een werknemer) – voor 2013: loonsom > 3.030.000.
In onderstaand schema is te zien welk percentage individueel aan de werkgever wordt toegerekend afhankelijk van de bedrijfsgrootte.
Één WGA-stelsel voor vast en flex vanaf 2016
In 2016 wordt de tweede stap gezet met het samenvoegen van de premiestelling van WGA-flex met WGA-vast. Hiermee ontstaat een gecombineerd hybride WGA-stelsel. Werkgevers kunnen kiezen:
- publieke verzekering met premiedifferentiatie (bij het UWV)
- eigenrisicodrager worden voor hun totale WGA-lasten. In de praktijk zullen zij zich privaat verzekeren.
| Vormgeving van het financieringsstelsel vanaf 2016 | ||
| ZW-flex | WGA-totaal | |
| Groot (> 100 maal gemiddelde loonsom) | HybrideIndividuele premiedifferentiatie | HybrideIndividuele premiedifferentiatie |
| Middelgroot (> 10 maal en ≤ 100 maal gemiddelde loonsom) | HybridePremie deels individueel, deels sectoraal bepaald | HybridePremie deels individueel, deels sectoraal bepaald |
| Klein (≤ 10 maal de gemiddelde loonsom) | HybrideSectoraal bepaalde premie | HybrideSectoraal bepaalde premie |
Deze verplichte koppeling van vast en flex geldt ook voor de werkgevers die nu al eigenrisicodrager voor de WGA zijn. De werkgever krijgt derhalve vanaf 2016 ook de uitkeringen doorbelast van personen die uit een flexcontract komen. De overheid heeft immers alleen voor 2014 en 2015 een WGA-flex publieke premie. Bij de samenvoeging van 2016 moeten ineens alle bedrijven ook de eigen risicodragers het risico van flexwerkers zelf dragen.
Omdat dit al geldt voor WGA instromers die sinds 2012 in de regeling WGA zijn gekomen en al in het jaar 2010 ziek zijn geworden, loopt dit risico reeds nu al zonder dat hiervoor premie aan de private verzekeraar is betaald. Indien de private verzekeraars dit inlooprisico moeten financieren, dan zouden de eigen risicodragers over dit zogenaamde inlooprisico van de flexwerkers alsnog een koopsom moeten betalen.
Is marktwerking weer gewaarborgd?
De uitbreiding van deze flexrisico’s op de bestaande WGA eigen risicodragersportefeuille in combinatie met de forse verliezen die de private verzekeraars reeds lopen, heeft al diverse verzekeraars doen besluiten om te stoppen met de verzekeringen voor het WGA eigen risicodragerschap. Dit geldt o.a. voor Delta Lloyd. Ook verzekeraar Allianz had al eerder aangegeven geen toekomst meer te zien in de verzekeringen voor het WGA eigen risicodragerschap.
Het schrappen van de terugwerkende kracht van het WGA-flexrisico kan wellicht er voor zorgen dat de overgebleven verzekeraars niet de WGA-markt afgaan. Wellicht ook dat Delta Lloyd haar besluit gaat heroverwegen. De marktwerking van het hybride stelsel stond vooral na het vertrek van Delta Lloyd zeer onder druk. Dit heeft er zeker toe bijgedragen dat politiek Den Haag bereid is om het risico van de Flex-WGA niet met terugwerkende kracht voor de private verzekeraars te laten gelden.
Het lijkt er nu op dat de marktwerking met de keuze tussen publiek en privaat gered is. Voorwaarde voor marktwerking is immers dat er voldoende verzekeraars op de markt blijven. Het was afgelopen maand onduidelijk of meerdere verzekeraars het besluit van Delta Lloyd gingen volgen. De andere grote verzekeraars bleven richting de markt vrij stil en gaven aan nog bezig te zijn met de propositie voor 2014 en daarna.
Samenvatting
Onder een lobbydruk van de verzekeraars is er vanaf 2016 een wijziging in het risico van de WGA-flex situaties gekomen. In de oude situatie zouden verzekeraars van het WGA eigen risicodragerschap ook de risico’s moeten dragen van de WGA-flex uitkeringen van instromers die sinds 2012 in de WGA zijn gekomen. Deze mensen zijn al ziek geworden vanaf het jaar 2010. Omdat hier geen verzekeringspremie voor is betaald, zou dit alleen met een inloopkoopsom te financieren zijn. Met de nieuwe situatie gaat het WGA-flexrisico pas gelden vanaf 2016 en is de terugwerkende kracht van dit risico geschrapt. Verzekeraars hebben nu de mogelijkheid om de risico uitbreiding van WGA-flex in de verzekeringsdekking op te nemen en daar een adequate premie voor te berekenen.
Voorbehoud over de besluitvorming
Dit besluit om de terugwerkende kracht van het WGA-flexrisico voor de private verzekeraars te schrappen, betekent overigens niet dat de werkgever zelf geen terugwerkende kracht risico meer heeft. De overheid kan immers besluiten om de verplichte WGA-flex premie publiek langer aan te houden. Hoe het e.e.a. vanuit de besluitvorming in Den Haag precies uitpakt is nu nog niet volkomen duidelijk omdat de brief hierover met de uitwerking nog niet is verzonden naar de Tweede Kamer. Om de marktwerking voor de WGA te redden (dus hybride stelsel van publiek en privaat) is wel duidelijk dat het kabinet bereid is om voor de private verzekeraars het risico van de flexwerkers niet met terugwerkende kracht te laten ingaan. Indien de exacte uitvoering en regels bekend zijn, houden we u op de hoogte via onze reguliere VeReFi nieuwsbrief service en via onze speciale workshops Modernisering Ziektewet.